Het IZB-Focustraject heeft geleid tot meer geloofsgesprekken in hervormd Oudewater. ‘Voor het eerst horen gemeenteleden van elkaar waar ze tegenaan lopen in het leven.

Midden in het Groene Hart, waar de Lange Linschoten uitstroomt in de Hollandsche IJssel, ligt Oudewater. De Grote of St. Michaëlskerk is al van ver te herkennen aan de forse toren. Daar komt sinds 1572 de hervormde gemeente samen, die tegenwoordig zo’n 700 kerkgangers telt, verdeeld over vier diensten. Behalve in Oudewater is er nog een preekplaats, in Hekendorp. Een van de twee predikanten is Joost van den End. ‘Hier heeft altijd het volk van God ter plaatse gekerkt, van alles door elkaar. Een gewone hervormde gemeente dus, wat klassiek, we zingen veel psalmen en gebruiken ook Weerklank. Mensen die de Here Jezus willen navolgen. De meesten zijn kerkelijk niet zo geprofileerd, en partijschappen kennen we gelukkig niet.

Geloof en werk

De eerste kennismaking met het materiaal van IZB-Toerusting is er als de commissie vorming en toerusting drie avonden over geloof en werk organiseert. Voorzitter Cees de Knegt: ‘Die avonden hebben veel losgemaakt in de gemeente: de ontmoetingen met elkaar, maar ook de vorm waarin het materiaal is gegoten. Daarna wilden we een Focustraject doen, we hebben daar lang over nagedacht. Er was tijd nodig voor bezinning, niet iedereen zag het direct zitten. Het financiële plaatje speelde ook een rol.’

Wat doen jullie nu aan missionair werk?

Bart Hoffland, voorzitter van de zendings- commissie: ‘We zijn bezig een nieuwe missionaire commissie op te zetten waarin we zending én evangelisatie onderbrengen. Ik zie het Focustraject als een missionair gebeuren. We proberen de gemeente in beweging te krijgen. Op dit moment hebben we geen missionaire activiteiten. We draaiden een Alpha-cursus, maar dat liep niet meer. Wel ondersteunen we het werk van zendingswerkers Geert en Florine Lustig in Montpellier, Frankrijk. En sinds dit jaar hebben we contact met pioniersgemeente Oase in Tilburg.’

Jullie zijn begonnen met vier avonden in de kerkenraad.

Joost: ‘Die heeft de IZB verzorgd, om als kerken- raad gevoel te krijgen bij Focus. Wat behelst het, wat voor traject gaan we in?’
Bart: ‘Zo kregen we ook een beeld bij wat evangelisatie in Oudewater zou kunnen betekenen. Oudewater heeft vanouds een grote roomskatholieke gemeenschap. Velen van hen hebben de kerk verlaten, maar zijn nog wel katholiek. Ze kijken ook naar ons. Vanuit de Focuskringen proberen we daar wat handen en voeten aan te geven.

Hoe hebben jullie Focus aangepakt?

Joost: ‘Normaal gesproken betrek je de hele gemeente bij het Focustraject, inclusief diaconaat, jeugdwerk, kringen, alles. Wij hebben ervoor gekozen ons te beperken tot kringen en thema- diensten, noem het Focus Light.’
Cees: ‘We hadden hier al een structuur met Bijbel- kringen, gekoppeld aan de diensten. Dat leende zich uitstekend voor het Focusprogramma. We hebben een gemeente-avond georganiseerd en met intekenlijsten gewerkt. Waar er doorgaans zo’n 140 mensen aan kringen meedoen, groeide dat nu uit tot 200. De lange voorbereidingstijd had mensen ook wel nieuwsgierig gemaakt.’ Joost: ‘Per thema houden we een train-de-trainer- avond. Dan nemen Cees en ik het materiaal door met de kringleiders. Bij elk thema houd ik een preek, dat heeft een versterkend effect. Voor mij als predikant is dat ook wel fijn. Normaal gesproken houd je een preek en dan is het klaar, je bidt dat de Geest het in goede aarde laat vallen. Nu weet je dat er nog over doorgepraat wordt.’
Cees: ‘In ieder geval wordt de hele gemeente zo betrokken bij Focus.’

Hoe is het materiaal in de kringen ervaren?

Joost: ‘Het is mooi materiaal, en heel praktisch ingestoken, met filmpjes erbij en liederen. De bijbehorende vragen luiden vaak: hoe zit dat dan in jouw leven? Je zou Focus kunnen zien als een oefening in vrijmoedigheid. Ik zie dat een grote groep dat heel fijn vindt, een kleiner gedeelte doet toch liever Bijbelstudie. Het persoonlijke gesprek vinden sommige mensen echt lastig, maar het is goed om te leren hoe je zo’n gesprek voert, dat is iets gezonds.’
Cees: ‘Sommige kringen hadden de reputatie wat gesloten te zijn, meer luisteren dan spreken. Na twee jaar werken met Focus is er wat losgemaakt bij mensen die wat terughoudender zijn en het persoonlijke gesprek soms ook heel spannend vinden. Het zijn misschien geen grote stappen, maar het signaal is veelbelovend.’
Joost: ‘Sommige kringen bestaan al heel lang. Voor het eerst horen de gemeenteleden die daar deel van uitmaken, van elkaar waar ze tegenaan lopen in het leven. Er worden dingen gedeeld die ze nog niet wisten. Dat is denk ik de vrucht van dit materiaal.’

Opbouwend

Bart: ‘Ik heb zelf meegedraaid in een kring, een wat oudere groep van acht. In de loop van het seizoen merkte ik dat de sfeer losser werd. Je kunt gewoon vertellen wat je op je hart hebt en erop vertrouwen dat er niet geoordeeld wordt. Zo ontstaat een bepaalde vrijheid. We baden ook een kringgebed, met de afspraak dat als je dat liever niet doet, je je beurt gewoon voorbij laat gaan. In het begin deden drie van de acht mee, halverwege vijf, en uiteindelijk zeven, omdat de achtste zei dat alles al benoemd was. Wij zijn dat als ouderen ook niet gewend, bidden en danken in het openbaar was “evangelisch”. Maar het is niet evangelisch, het is opbouwend.’
Joost: ‘Ik hoor vooral kleine dingen terug. Een aantal vrouwen is naar aanleiding van wat er besproken is wekelijks gaan wandelen. Onderweg gaan ze dan ergens zitten om te bidden voor elkaar. Van een andere kring hoorde ik dat ze een appgroep hebben om gebedspunten onderling te delen.’
Cees: ‘Mijn volwassen kinderen doen ook mee in kringen. Zij delen dan wel eens dingen waar je de heilige Geest in mag herkennen. Het Focusprogramma wordt als middel gebruikt. Daar ben ik verwonderd en dankbaar over.’

Hoe gaat het nu verder?

Cees: ‘We houden elk jaar een enquête met precies dezelfde vragen. Daarin zien we dat de behoefte aan Bijbelstudie steeds iets toeneemt. Dit derde jaar maken de kringen zelf de keuze, ongeveer de helft gaat door met Focus, de anderen met Bijbelstudie. Het zou natuurlijk goed kunnen dat de Bijbelstudie ook wat meer de beweging naar buiten zal maken na de ervaring met Focus. Beide zaken zijn natuurlijk waardevol, dat moeten niet twee kampen worden.’ Voor wat er na het derde jaar gaat gebeuren, is nog geen concreet plan gemaakt. Wat Bart Hoffland betreft gaan ze wel ‘naar buiten’. Een delegatie uit Oudewater heeft onlangs een bezoek gebracht aan Montpellier. Daar wordt het Focusmateriaal, dat onlangs in het Frans is vertaald, ook gebruikt. Met Oase in Tilburg is een samenwerking voor twee jaar afgesproken. Goede gelegenheden om missionaire ervaring op te doen.

Tijding. Editie 3 - 2024. Pagina 30 - 35. Tekst: Arie Kok. Foto’s: Wouter Muskee